تاثیر ماسک بر آلودگی هوا؛ آیا ماسک از عوارض هوای آلوده می کاهد؟ - یومی بلاگ

آلودگی هوا چیست؟

به حضور ذرات یا گازهای مضر در هوا که برای سلامتی انسان مضر هستند، آلودگی هوا گفته می گردد. این ترکیبات سمی می توانند به 2 شکل در هوا وجود داشته باشند و کیفیت آن را کاهش دهند:

• به شکل گاز شامل مونوکسید کربن (CO)، اکسیدهای ازت (NOx)، اکسیدهای گوگرد (SOx) و ازن (O3)
• به شکل جامد (ذرات معلق موجود در هوا) شامل ذرات کوچک تر از 2/5 میکرون (5) و ذرات کوچک تر از 10 میکرون (PM10)

گازهای فوق همگی مضر هستند، اما نگرانی اصلی در خصوص ذرات ریزی است که مقدار آن ها کمتر از 2/5 میکرون است. چون می توانند به راحتی به جریان خون نفوذ نمایند و به کاهش عملکرد ریه ، تشدید علائم آسم، سرطان، آترواسکلروز (تصلب شرایین) و تولد نوزاد کم وزن منجر شوند.

آلودگی هوا برای همه خطرناک است، اما برخی از مردم باید بیشتر از دیگران مراقب عوارض آن باشند. برای مثال، بچه ها، زنان باردار و افراد مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی مانند آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) در هنگام آلودگی هوا با مسائل بیشتری روبرو می شوند. بنابراین این افراد باید اقدامات احتیاطی بیشتری انجام دهند و در صورت مشاهده علائمی مثل سرفه ی خشک، سوزش چشم، سوزش گلو و تنگی نفس در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایند.

تاثیر ماسک بر آلودگی هوا و عوارض ناشی از آن

لیست بیماری ها و مسائلی که با آلودگی هوا مرتبط هستند بسیار طولانی است و از بیماری قلبی تا سرطان ریه را شامل می گردد. بر اساس تحقیقات، حتی هنگامی که برای مدت زمان کوتاه در معرض آلاینده های هوا قرار می گیرید، آلودگی هوا روی اندام های حیاتی شما از جمله ریه ها، قلب و مغز تاثیر می گذارد.

بسیاری از مردم برای پیشگیری از بیماری های ناشی از آلودگی هوا به سراغ ماسک می روند. شواهد در خصوص تاثیر ماسک بر آلودگی هوا نشان می دهد که این محصول به کاهش عوارض ناشی از روبروه با PM2.5 و سایر ذرات معلق در هوا یاری می نماید و احتمال ابتلا به بیماری های مرتبط با آلودگی هوا و مرگ و میر ناشی از آن را کاهش دهد؛ البته به شرطی که یک ماسک باکیفیت و مناسب انتخاب کنید، چون این روزها انواع مختلفی از این محصول فراوری می گردد که هر کدام از آن ها کاربردهای متفاوتی دارند. مهم ترین ویژگی هایی که باید هنگام خرید ماسک به آن ها توجه کنید را در ادامه آوردیم.

1. نوع ماسک

برای اینکه بدانید آیا ماسک می تواند از شما در برابر ذرات معلق در هوا محافظت کند یا خیر، باید ویژگی ها آن را به دقت بخوانید. در حال حاضر چند استاندارد مختلف وجود دارد که تاثیر ماسک بر آلودگی هوا را معین می نمایند. ماسک هایی که روی آن ها حرف N درج شده است با استاندارد ایالات متحده، ماسک های FFP با استاندارد اروپا و ماسک های KN با استاندارد چین فراوری می شوند.

ماسک های N95 که به آن ها ماسک های KN95 یا FFP2 هم می گویند می توانند با فیلتر کردن کوچک ترین ذرات موجود در هوا که قطر آن ها کمتر از 2/5 میکرون است از شما در برابر آلودگی هوا محافظت نمایند. این ماسک ها همان طور که از نام آن ها پیدا است 95 درصد ذرات معلق موجود در هوا را فیلتر می نمایند. البته برای شهرهای بسیار آلوده توصیه می گردد از ماسک هایی بهره ببرید که 99 درصد ذرات معلق در هوا را فیلتر می نمایند. این محصولات با برچسب N99، KN99 یا FFP3 به فروش می رسند.

ماسک N95 یا N99 توانایی حذف آلاینده هایی که به صورت گاز هستند (از جمله مونواکسید کربن) را ندارند، مگر اینکه به لایه های دیگری مانند کربن فعال مجهز شده باشند. ذکر این نکته لازم است که معمولا برای خرید ماسک های مجهز به کربن فعال یا سایر لایه های محافظ باید هزینه بیشتری بپردازید.

به یاد داشته باشید که ماسک های پارچه ای یا ماسک های جراحی عمدتا در برابر قطرات بزرگ و عفونی ناشی از عطسه و سرفه موثرند و تاثیر کمی در برابر آلودگی هوا دارند. چون ذرات معلق در هوا کوچک بوده و به راحتی می توانند از این ماسک ها عبور نمایند. علاوه بر این، این ماسک ها به خوبی در اطراف صورت شما قرار نمی گیرند، یعنی هر بار که نفس می کشید، ذرات موجود در هوا از شکاف های روی پل بینی و کنار ه های صورت عبور می نمایند و وارد دستگاه تنفس می شوند.

2. کیفیت ماسک و نحوه استفاده از آن

عامل مهم دیگری که تاثیر ماسک بر آلودگی هوا را معین می نماید، کیفیت و نحوه استفاده از آن است. یک ماسک مناسب نه تنها جلوی صورت شما را می پوشاند، بلکه به طور کامل به دورتادور آن می چسبد. در غیر این صورت نمی توانید روی کارآیی آن حساب کنید.

از آنجا که فرم صورت افراد مختلف با هم فرق دارد، شکل ماسک باید انعطاف پذیر باشد. بیشتر ماسک های باکیفیت دارای یک نوار باریک فلزی هستند که به صورت عرضی روی بینی قرار می گیرد. فشردن این نوار فلزی باعث می گردد قسمت بالای ماسک شکل صورت شما را به خود بگیرد و کاملا به آن بچسبد.

علاوه بر نوار فلزی، باید به وجود بند مناسب روی ماسک هم توجه کنید. برای اینکه ماسک به طور کامل اطراف دهان و بینی را بپوشاند، باید 2 بند داشته باشد که بتوان آن ها را پشت سر قرار داد. ماسک هایی که یک بند دارند یا بندهای آن ها پشت گوش قرار می گیرد، برای استفاده در هوای آلوده گزینه مناسبی نیستند.

کلام پایانی

تحقیقات در خصوص تاثیر ماسک بر آلودگی هوا نشان می دهد که گروه های آسیب پذیر و کسانی که در منطقه ها آلوده زندگی می نمایند، می توانند برای مقابله با عوارض آلودگی هوا از ماسک N95 استفاده نمایند. این ماسک یکی از رایج ترین و ارزان ترین محصولات برای پیشگیری از بیماری های تنفسی و سایر مسائل ناشی از آلودگی هوا است. اما فقط زمانی کارآمد است که با نحوه استفاده از آن آشنا باشید و آن را به درستی روی صورت خود قرار دهید.

ماسک N95 برای استفاده در فضای باز مناسب است، اما شما احتمالا بیشتر وقت خود را داخل خانه می گذرانید، یعنی جایی که در معرض آلاینده های هوا قرار دارید اما معمولا از ماسک استفاده نمی کنید. بنابراین توصیه می گردد برای خانه خود یک دستگاه ی تصفیه نماینده هوا تهیه کنید.

این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.

منابع: getaircare, airly