آخرین وضعیت طرح گردشگری آشوراده - یومی بلاگ

ایسنا: از دهه 80 بنا به توافق سازمان محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی قرار شده که در آشوراده که شرقی ترین ضلع شبه جزیره میانکاله است؛ طرح گردشگری اجرا گردد، اما به دلیل اختلافات گسترده در جزئیات طرح و مخالفت فعالان محیط زیست با ایجاد تأسیساتی مثل هتل در این منطقه، اجرای این پروژه به تعویق افتاده است تا اینکه سال گذشته بین مجری (سازمان بهکمک شهرداری گلستان) و ناظر (سازمان محیط زیست) توافق شد که طرح گردشگری آشوراده در قالب یک طرح طبیعت گردی با لحاظ نکات محیط زیستی اجرایی گردد.

هر چند که به این طرح طبیعت گردی هم اعتراض است و معترضین معتقدند که اکوسیستم منطقه را تحت الشعاع قرار می دهد با این حال تازه ترین مسئله پیرامون طرح گردشگری آشوراده به ساخت یک جاده در تالاب میانکاله برمی گردد که اعتراضات بسکمک را در پی داشته است. در این باره مزدک دربیکی عضو کمیسیون مناطق حفاظت شده اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) و عضو هیات علمی دانشگاه به ایسنا، عنوان می کند: سازمان همکمک شهرداری گلستان، از اسفند سال گذشته به بهانه اینکه نیاز به تجهیزات برای ساخت تاسیسات در آشوراده دارد؛ اقدام به ساخت جاده در مجموعه تالابی خلیج گرگان و شبه جزیره میانکاله کرده است. در حالیکه هیچ مجوزی برای ساخت این جاده ندارد و اجرای این پروژه خارج از چارچوب طرح مورد تایید سازمان محیط زیست و توافق اجرا شده است.

ساخت جاده تسریع بخش خشکی تالاب میانکاله

وی با طرح این پرسش که کدام دستگاه به سازمان همکمک شهرداری گلستان مجوز ساخت جاده است؟، تأکید دارد که ساخت این جاده تاثیرات سوئی در اکوسیستم خلیج گرگان و شبه جزیره میانکاله خواهد داشت. چون در حال حاضر با مسئله پس روی آب دریا و خشک شدن خلیج گرگان روبرو هستیم و ممکن است که این جاده در جریان هیدرولوژیک خلیج تاثیر بگذارد و باعث تسریع بخشی در خشکی آن گردد. خشک شدن خلیج هم قطعا تبعات زیست محیطی، اجتماعی و حتی سیاسی برای منطقه خواهد داشت.

دربیکی با بیان این نکته که میانکاله یک تالاب ثبت شده بین المللی در کنوانسیون رامسر است، اعتقاد دارد که اگر جاده ای در محدوده تالابی خلیج گرگان و میانکاله احداث گردد؛ دیگر تعطیل شدن آن میسر نخواهد بود چون میلیاردها تومان برای آن هزینه می گردد. برای مثال در یک دوره ای سازمان جنگل ها با هدف مهار آتش سوزی ها، در دل جاده های شمال مجوز ساخت جاده صادر کرد، اما این جاده های دسترسی، به محملی برای قاچاق چوب، قاچاق مواد مخدر، تردد غیرقانونی و حتی آتش زدن جنگل ها تبدیل شد، بنابراین جاده میانکاله هم در صورت تکمیل از بین نمی رود و تاثیرات سوء خود را خواهد داشت.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه درصورت تکمیل جاده، زور سازمان محیط زیست برای تخریب جاده نمی رسد، تاکید می کند: سازمان شیلات و سازمان دریانوردی که در این منطقه ذینفع هستند؛ باید در کنار سازمان محیط زیست قرار گرفته و نسبت به ساخت جاده در میانکاله اعتراض کنند.

بنا به گفته دربیکی، قرار شده که طرح گردشگری آشوراده، در مساحتی 22 هکتاری از آشوراده اجرایی گردد. دقت داشته باشیم که تا 30 سال پیش این منطقه مسکونی بود و روستاها و تأسیسات شیلات، دریابانی، آموزش و پرورش و … در این منطقه وجود داشت که به دلیل بالا آمدن سطح آب این تجهیزات و مناطق مسکونی تخریب شده است و بر اساس توافق اجرا شده تنها باید در قالب طرح گردشگری، این منطقه ساماندهی گردد و حتی برای جلوگیری از آسیب های احتمالی، قرار شده که زیرساخت هایی مثل اقامتگاه و… در بندر ترکمن و اطراف آشوراده ساخته گردد.

ضعف سازمان محیط زیست در نظارت

این کارشناس محیط زیست با تأکید بر اینکه طرح مصوب شده آشوراده، طرح جمع و جوری است و به بهسازی و بهینه سازی گردشگری در آشوراده و حفظ محیط زیست در این منطقه کمک می کند، می گوید: ممکن است سرمایه گذار سعی کند با راهکارهای قانونی یا غیر قانونی سازمان محیط زیست را دور بزند، بنابراین نظارت سازمان محیط زیست باید قوی باشد و در حفظ چارچوب های طرح گردشگری آشوراده هشیارانه عمل کند. البته می دانیم که متأسفانه سازمان محیط زیست در نظارت ضعف دارد و گاهی هم تحت فشار قرار می گیرد و بعید نیست که طرح گردشگری آشوراده در اجرا با مشکلاتی روبرو گردد که ساخت همین جاده مصداق شاخص آن است.

سازمان محیط زیست به عنوان ناظر اصلی طرح گردشگری آشوراده باید جوابگوی این باشد که مجری طرح (سازمان بهکمک شهرداری گلستان) چگونه توانسته بدون اخذ مجوز زیست محیطی، نسبت به ساخت جاده در بخش تالابی خلیج گارگان و شبه جزیره میانکاله اقدام کند؟

در پاسخ به این پرسش مسعود باقرزاده کریمی مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست به ایسنا می گوید: ساخت جاده در محدوده تالابی خلیج گرگان و شبه جزیره میانکاله اجرا شده است که خلاف ماده اول قانون حفاظت و احیای تالاب ها است، بنابراین از نظر سازمان محیط زیست این جاده، تخریب تالاب میانکاله به حساب می آید.

نظر سازمان محیط زیست در مورد جاده میانکاله

باقرزاده کریمی با تأکید بر اینکه ساخت جاده در حریم خلیج گرگان و شبه جزیره میانکاله اجرا شده است، تصریح می کند که بنا به تشخیص سازمان محیط زیست این جاده باید تخریب گردد و اداره کل استان گلستان باید این موضوع را پیگیری کند.

به گزارش ایسنا، با اینکه سازمان محیط زیست به صراحت اعلام می کند که ساخت جاده در بخش تالابی خلیج گرگان و شبه جزیره میانکاله به بهانه طرح گردشگری آشوراده، با مفاد قانون حفظ تالاب ها است و این جاده باید تخریب گردد، اما سئوال اصلی آن است که چرا با وجود اداره کل محیط زیست استان گلستان و استقرار نیروهای آن در منطقه، مجری طرح گردشگری آشوراده توانسته ساخت جاده را در تالاب میانکاله که جزو مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست است؛ شروع و اجرایی کند؟.

انتظار می رود که سازمان محیط زیست با اتکا به قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی در ضرورت حفظ حریم تالاب ها و همراه کردن نهادهای نظارتی دیگر مثل دادستانی استان گلستان اقدامی قاطع در برچیدن هرچه سریع تر جاده خلیج گرگان داشته باشد.