لاوروف در تهران به دنبال چه بود؟ - یومی بلاگ

مهسا مژدهی: هفته گذشته ایران روزهای شلوغی را پشت سر گذاشت. صف دیپلمات ها و ملاقاتهای دیپلماتیک در تهران تشکیل شد. اما مهم ترین مهمانِ لاوروف، وزیرخارجه روسیه بود. پیش از آنکه وزیر خارجه ارمنی تبار روس ها به تهران برسد، کاظم جلالی سفیر ایران در آن کشور گفته بود که پای دو سند مهم در میان است. او شرح داده بود که دو سند شامل موافقت نامه فرهنگی و برنامه اقدام همکاری وزارت خانه های کشور دو طرف، هستند که قرار است امضا گردد.

تهران و مسکو نزدیک تر می شوند؟

تهران و مسکو سال هاست که روابط نزدیکی با یکدیگر دارند. این روابط به ویژه بعد از به امضا رسیدن توافق هسته ای صمیمانه تر شده است. هر دو کشور این روزها درگیر تحریم و دشمنی غربی ها هستند. به همین خاطر زوج مناسبی را علیه رفتار خصمانه آنها تشکیل داده اند. شاید به همین دلیل بودظریف و لاوروف بعد از گفت وگوهای دوجانبه در نشست خبری به طور ویژه به بازگشت ایالات متحده امریکا به برجام و از سرگیری تعهدات این کشور در این توافق از جمله برطرف کامل همه تحریم های یک جانبه،پرداختند. ظریف در نشست خبری مشترک با لاوروف تاکید نمود: ضرورت دارد امریکا بدون توقف به تعهداتش برگردد و همه تحریم ها را برطرف کند و ایران هم پس از راستی آزمایی، اقدامات خودش را انجام خواهد داد. لاوروف هم بر ضرورت برطرف کامل تحریم ها علیه ایران تاکید نمود. او در ملاقات با حسن روحانی، رییس جمهور کشورمان هم طرح شروط جدید در قالب برجام برای اجرای تعهدات طرف مقابل را غیرمفید دانست.

بخش دیگری که نگاه ها را به خود جلب کرد عکس العمل مشترک تهران و مسکو در قبال تحریم های تازه اروپایی ها علیه ایران بود. آنها در بیانیه ای به این شرایط اعتراض کردند. اروپایی ها نه تنها ایران که روس ها را هم مدت هاست که تحت فشار تحریم قرار داده اند تا مسکو را وادار نمایند که با خط مشی آن ها حرکت کند.

اما عکس العمل نشان دادن به بی قانونی غربی ها تنها هدف این سفر نبود. تهران و مسکو به دنبال یک همکاری استراتژیک سازنده و گسترش روابط پیشین هستند. هر دو کشور به خوبی می دانند که احتیاجمند روابط تازه و متحدانی جدی تر هستند. چرا که در معرض تیرهای سهمگین آمریکایی ها و اروپایی ها قرار دارند که هر کدام به بهانه ای به دنبال فشار بیشتر هستند.

همچنین پنجشنبه گذشته سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه بعد از ملاقات با وزیر خارجه قزاقستان در نشست مطبوعاتی مشترک با همتای قزاقستانی اش خواهان تصویب کنوانسیون حقوقی دریای خزر از سوی ایران شد. هنوز معین نیست که این درخواست روسیه چه پاسخی در تهران گرفته است. 3 سال پیش که این سند به امضای 5 کشور حاشیه دریای خزر رسیده بود اما ایران هنوز آن را تصویب ننموده است و به نظر نمی رسد که فعلا برنامه ای برای آن داشته باشد. اما بعید است که این شرایط بتواند میانه ایران و روسیه را بهم بریزد، چرا که روس ها از واکنش ها به این طرح آگاهند و از سوی دیگر در شرایطی قرار دارند که مایل به بهم خوردن اتحادهایشان با ایران و چین نیستند.

همکاری های نظامی دو کشور افزایش می یابند؟

حسن روحانی، رییس جمهور اسلامی ایران، روز سه شنبه در ملاقات سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، با اشاره به علاقه مندی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه همکاری های منطقه ای، از توسعه این همکاری ها با هدف یاری به برقراری صلح و ثبات در منطقه به عنوان اقدامی راهبردی در مقابله با یک جانبه گرایی امریکا و مداخله در امور منطقه از سوی این کشور استقبال کرد. او ، بر لزوم توسعه همکاری های دفاعی و نظامی ایران و روسیه با توجه به خاتمه تحریم های تسلیحاتی ایران از ماه اکتبر سال گذشته تاکید نمود.

وزیر امور خارجه روسیه در ملاقات با رییس جمهور اسلامی ایران با بیان اینکه دو کشور برای توسعه و تعمیق روابط مصمم بوده و اراده قوی دارند، گفت: برای توسعه همکاری های مسکو - تهران از جمله همکاری های فنی و دفاعی هیچ محدودیتی وجود ندارد. این صحبت ها مورد توجه نهاده شد. چرا که ایران و روسیه سابقه همکاری هایی از این دست را با یکدیگر دارند.

اما در کنار این دسته از همکاری ها لاوروف نشان داد که روسیه مایل است متحد برجامی تهران باقی بماند. در شرایطی که خطر بر سر برجام هنوز برطرف نشده و سنگ هایی که جلوی پای مذاکرات وین انداخته می گردد بی شمارند، حضور روسیه در کنار ایران به معنای داشتن حامی در میان یکی از کشورهای مهم 5+1 است که مانند بقیه اعضا حق وتو هم دارد.

مثلث همکاری ایران، چین و روسیه تشکیل می گردد

ماه گذشته تهران و پکن سند همکاری های بیست و پنج ساله با یکدیگر را امضا کردند. انتظار می رود از این پس دو کشور روابط نزدیک تری را با یکدیگر تجربه نمایند. در این میان مسکو هم نمی خواهد از قافله عقب بماند. بعضی ناظران می گویند همانطور که سند همکاری چین و ایران توانست امریکایی ها را برای حل اختلافاتشان با تهران مسرتر از گذشته کند، در خصوص روس ها هم شرایط مشابه خواهد بود. برای مسکو عقب افتادن از اتفاقاتی که بین تهران و پکن می افتد، اتفاق خوشایندی نیست . آنها می خواهند که اگر قرار است اتفاق مالی و همکاری سازنده ای بین این دو کشور شکل بگیرد، نقشی را ایفا نمایند.

سفیر ایران در روسیه هم این شرایط را پیش از سفر لاوروف به کشورمان این طور شرح داد: مواضع ایران این روزها در برابر روسیه و چین شفافیت بیشتری یافته، ت روسیه، چین و ایران می توانند موضوع بلوک شرق را در دست بگیرند و کشورهای دیگری که مسائل مشابه دارند هم می توانند به این ائتلاف بپیوندند. وی تأکید کرد: این موضوع از ابعاد منطقه ای و بین المللی بسیار مهم است.

هر سه کشور ایران، چین و روسیه تهدیدهای زیادی را علیه خود و از سوی غربی ها احساس می نمایند. به نظر می رسد که با گسترش قدرت در شرق، این تهدیدها هم افزایش خواهد یافت و این سه کشور به دنبال ایجاد سدی مقابل چنین شرایطی هستند. سند همکاری های ایران و چین هم با منظور مشابهی امضا شده است و به نظر می رسد که این روس ها هستند که حالا احتیاج دارند جایی برای خود باز نموده و مثلث ایجاد نمایند. در مقابل دو کشور دیگر هم به نظر مایل به ایجاد چنین اتحادی هستند تا جبهه شرق قدرت بیشتری پیدا کند.

>>> در همین رابطه بیشتر بخوانید:

بیانیه وزارت خارجه روسیه در باره نتایج سفر لاوروف به ایران

بازتاب سفر لاوروف به تهران در رسانه های روسیه

گزارش توئیتری ظریف از ملاقات با لاوروف

312 310